§ 1

Zadania statutowe Polskiego Związku Brydża Sportowego w zakresie postępowania dyscyplinarnego realizowane są przez Zarząd PZBS, Wydział Dyscypliny PZBS oraz Wydziały Gier i Dyscypliny Wojewódzkich Związków Brydża Sportowego.

§ 2

Organa wymienione w § 1 uprawnione są do rozpatrywania spraw członków zwyczajnych Związku, zawodników i działaczy (w tym również sędziów, trenerów i instruktorów) związanych z nieprzestrzeganiem statutu PZBS, uchwał, zarządzeń, regulaminów i przepisów sportowych oraz zasad uczciwej i czystej walki sportowej, jak również spraw związanych z nagannym zachowaniem się zarówno w czasie rozgrywania zawodów jak i w związku z nimi.

§ 3

1. Przewinieniem dyscyplinarnym w rozumieniu niniejszych przepisów jest naruszenie przez zawodnika lub działacza norm etycznych statutu PZBS, uchwał, zarządzeń, regulaminów i przepisów sportowych oraz zasad uczciwej i czystej walki sportowej, postępowanie niegodne sportowca, niewłaściwy stosunek do obowiązków reprezentanta kraju oraz naruszenie innych obowiązujących przepisów, jeżeli czyn pozostał w związku z uczestnictwem ruchu sportowym.
2. Przez przewinienie dyscyplinarne należy rozumieć również:
   1. nieprzestrzeganie sportowego trybu życia a zwłaszcza nadużywanie alkoholu,
   2. bezzasadną odmowę uczestnictwa w zawodach w barwach swojego klubu, reprezentacji (okręgu, kraju itp.),
   3. bezzasadną odmowę aktywnego i zdyscyplinowanego uczestnictwa w treningach i zajęciach szkoleniowych,
   4. nieszanowanie sprzętu i urządzeń sportowych.

§ 4

Ustala się następujące kary zasadnicze:

1. upomnienie
2. nagana
3. kara grzywny
4. okresowa dyskwalifikacja zawodnika lub działacza
5. dyskwalifikacja dożywotnia

§ 5

1. Karę okresowej dyskwalifikacji orzeka się na czas od 1 miesiąca do 5 lat, przy czym biegnie ona od uprawomocnienia się orzeczenia.
2. W okresie dyskwalifikacji (tymczasowego zawieszenia) zawodnik nie może brać udziału w zawodach mistrzowskich, a także zawodach towarzyskich organizowanych przez członków Związku z wyjątkiem wewnętrznych zajęć treningowych. Nie może też pełnić żadnych funkcji związanych z działalnością związku.
3. Organ właściwy do rozpoznania sprawy dyscyplinarnej może zawiesić tymczasowo w prawach zawodnika lub działacza, osobę, przeciwko której wszczęto postępowanie dyscyplinarne na okres nie dłuższy jednak niż 3 miesiące.
4. Te same uprawnienia przysługują Zarządowi WZBS w sprawach rozpatrywanych w I instancji na terenie okręgu oraz Prezydium Zarządu PZBS we wszystkich sprawach.
5. Zawieszenie biegnie od dnia podjęcia uchwały o zawieszeniu. Od uchwały o zawieszeniu przysługuje zainteresowanemu odwołanie do organu II instancji (wymienionemu w § 16) w terminie 7 dni od doręczenia mu na piśmie uchwały w tej sprawie.
6. W przypadku orzeczenia bezwzględnej kary dyskwalifikacji, zawiesza się w prawach zawodnika lub działacza, do czasu uprawomocnienia się orzeczenia, a w przypadku wcześniejszego zawieszenia zalicza się ten okres na poczet kary dyskwalifikacji. W pozostałych przypadkach tymczasowe zawieszenie ustaje z momentem wydania orzeczenia przez organ I instancji.
7. Grzywnę wymierza się w wysokości do 10-krotnej podstawowej składki członkowskiej. W orzeczeniu grzywnę określa się kwotowo.

§ 6

1. Organ orzekający karę określoną w § 4 lit. d, w rozmiarze nie wyższym niż 2 lata, może ze względów wychowawczych zawiesić warunkowo jej wykonanie, ustalając okres próby na czas od 6 miesięcy do 3 lat.
2. W przypadku orzeczenia skazującego organ orzekający może obciążyć ukaranego obowiązkiem zwrotu całości lub części kosztów postępowania. Podobnie może obciążyć kosztami postępowania osobę składającą wniosek dyscyplinarny w złej wierze, jeżeli zapadło orzeczenia uniewinniające.

§ 7

1. Ustala się następujące kary dodatkowe:
   1. zakaz udziału w rozgrywkach kadry i zawodach mistrzowskich,
   2. zakaz udziału w imprezach międzynarodowych lub określonych krajowych,
   3. zakaz pełnienia funkcji kierownika ekipy, zgrupowań itp.,
   4. zakaz pełnienia funkcji kapitana drużyny,
   5. zakaz sędziowania zawodów brydżowych,
   6. zakaz pełnienia działalności szkoleniowej lub organizacyjnej,
   7. zakaz pełnienia jakiejkolwiek funkcji społecznej,
   8. zobowiązanie do innego stosownego postępowania, według uznania organu dyscyplinarnego lub zobowiązania do naprawienia szkody,
   9. pozbawienie tytułów mistrzowskich,
   10. pozbawienie lub obniżenie tytułów sędziowskich i klasyfikacyjnych oraz pozbawienie honorowych tytułów klasyfikacyjnych,
   11. podanie orzeczenia dyscyplinarnego do publicznej wiadomości w czasopismach związkowych.
2. Kary wymienione w pkt. 1 lit. a, b, c, d, e, f, g orzeka się na czas od 1 miesiąca do 3 lat, przy czym biegną one od uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku orzeczenia kary bezwzględnej dyskwalifikacji, wykonanie kary dodatkowej liczy się od zakończenia tej kary.
3. Organ orzekający może orzec karę dodatkową obok kary zasadniczej lub też jako karę samoistną.
4. Organ orzekający może ze względów wychowawczych zawiesić warunkowo wykonanie kary dodatkowej określonej w ust. 2, ustalając okres próby na czas od 6 miesięcy do 3 lat.

§ 8

Karę uważa się za odbyta po upływie okresu, na jaki została orzeczona lub po upływie czasu, na jaki zawieszono jej wykonanie.

§ 9

1. W przypadku popełnienia przez ukaranego nowego przewinienia dyscyplinarnego w czasie warunkowego zawieszenia poprzednio orzeczonej kary, zawieszenie uważa się za niebyłe, a organ dyscyplinarny wymierzając karę za nowe przewinienie, wydaje jednocześnie orzeczenie dotyczące kary łącznej za oba czyny.
2. Orzeczona kara łączna nie może być niższa od najwyższej z wymierzonych kar oraz nie może być wyższa niż suma kar wymierzonych za obydwa przewinienia.
3. W przedmiocie orzeczenie kary łącznej w stosunku do takich samych kar dodatkowych, stosuje się zasadę opisaną w pkt 2.

§ 10

1. Kara nałożona prawomocnym orzeczeniem zostaje wpisana do kartoteki osobowej prowadzonej przez właściwe Zarządy. Adnotacja o wymierzonej karze zostaje skreślona po okresie 5 lat od zakończenia kary lub 3 lat od upływu terminu warunkowego zawieszenia wykonania kary.
2. Wymierzone kary nagany i upomnienia ulegają skreśleniu z kartoteki osobowej po upływie roku od ich prawomocnego wymierzenia.
3. Po skreśleniu adnotacji o karze z kartoteki osobowej, ukaranie uważa się za niebyłe.

§ 11

1. Wszczęcie postępowania dyscyplinarnego może nastąpić z własnej inicjatywy organów wymienionych w § 1, na zlecenie właściwego Zarządu, na wniosek ustny lub pisemny członka Zarządu, zainteresowanej strony lub osoby fizycznej.
2. Nie można wszcząć postępowania dyscyplinarnego po upływie 3 lat od popełnienia przewinienia dyscyplinarnego. Kary nie można orzec po upływie 5 lat od powzięcia informacji o popełnieniu przewinienia dyscyplinarnego przez powołane do prowadzenia spraw dyscyplinarnych organy Związku.
3. W uzasadnionych przypadkach, gdy organ orzekający nie może podjąć decyzji z uwagi na istotne trudności uniemożliwiające przeprowadzenie postępowania, wydaje decyzję o jego zawieszeniu do czasu ustania przeszkody. W takim wypadku ulega przerwaniu bieg przedawnienia karania.
4. W przypadku cofnięcia wniosku przez wnoszącego właściwy organ dyscyplinarny umarza postępowanie. Postępowania dyscyplinarne umarza się również w przypadku nieusprawiedliwionego niestawiennictwa na rozprawę przez osobę składającą wniosek, jeżeli jest to jednocześnie osoba pokrzywdzona.
5. Prawomocne orzeczenia dyscyplinarne dotyczące udziału w zawodach wydane przez właściwe organy organizacji, w których zrzeszony jest PZBS, w szczególności European Bridge League i World Bridge Federation, stosuje się odpowiednio do zawodów na terenie Polski.

§ 12

1. Nienaganna postawa ukaranego może być podstawą do darowania części kary lub zawieszenia jej wykonania oraz do darowania kary dodatkowej.
2. Wniosek w sprawie, o której mowa w pkt. 1 może być złożony, po odbyciu połowy kary, przez:
   1. ukaranego,
   2. organizację lub klub sportowy, którego ukarany jest członkiem lub działaczem,
   3. właściwy Zarząd Wojewódzkiego Związku Brydża Sportowego,
   4. Wydział Gier, Klasyfikacji i Etyki lub Wydział Dyscypliny PZBS,
   5. rzecznika dyscyplinarnego
3. Wniosek, o którym mowa w pkt. 2, jest rozpatrywany przez:
   1. Wydział Dyscypliny PZBS, jeżeli kara została nałożona przez Wydział Gier i Dyscypliny WZBS
   2. Zarząd PZBS, jeżeli kara została nałożona przez Wydział Dyscypliny tego Zarządu

§ 13

1. Organ po rozpoznaniu wniosku, o którym mowa w § 12 może:
   1. darować pozostałą do odbycia karę w całości lub części,
   2. zawiesić wykonanie kary,
   3. oddalić wniosek.
2. W odniesieniu do kar dodatkowych organ może:
   1. darować pozostałą do odbycia karę
   2. oddalić wniosek.

§ 14

1. Organa Związku wymienione w § 1, powoływane są przez właściwe Zarządy spośród osób cieszących się zaufaniem społecznym, posiadających doświadczenie życiowe i znających zagadnienia związane z rozgrywkami brydżowymi oraz obowiązujące przepisy i regulaminy.
2. Funkcję przewodniczących wymienionych organów pełnią, w zasadzie, członkowie właściwych zarządów.

§ 15

1. Do orzekania w pierwszej instancji właściwe są:
   1. Wydział Gier I Dyscypliny WZBS w sprawach:
      1. związanych z działalnością danego województwa
      2. działaczy z terenu województwa
      3. członków Zarządów OZBS
   2. Wydział Dyscypliny PZBS w sprawach:
      1. związanych z zawodami międzynarodowymi
      2. rozgrywkami I i II ligi
      3. zawodników kadry narodowej
      4. działaczy Zarządu PZBS
      5. członków:
         1. Zarządu PZBS,
         2. Komisji Rewizyjnej PZBS
         3. zarządów WZBS
2. Spory o właściwość rozstrzyga ostatecznie Prezydium Zarządu PZBS

§ 16

Do orzekania w II instancji właściwe są:

1. Wydział Dyscypliny PZBS w sprawach, w których w I instancji orzekały Wydziały Gier i Dyscypliny WZBS
2. Zarząd PZBS w sprawach, w których w I instancji orzekał Wydział Dyscypliny PZBS.

§ 17

1. Wydziały Gier i Dyscypliny WZBS wymierzają kary wymienione w § 4. Kara dyskwalifikacji dożywotniej wymaga zatwierdzenia przez Wydział Dyscypliny PZBS.
2. Wydziały Gier i Dyscypliny WZBS mogą wymierzać kary dodatkowe przewidziane w § 7 pkt. 1 lit. a, b, c, d, e, f, g, h oraz składać wnioski do Zarządu PZBS o orzeczenie kar dodatkowych, przewidzianych w § 7 pkt. 1 lit. i i j.

§ 18

1. Do właściwości Wydziałów Gier i Dyscypliny WZBS należy prowadzenie postępowań dyscyplinarnych i orzekanie we wszystkich sprawach dotyczących zawodników zarejestrowanych na terenie województwa niezależnie od charakteru przewinienia z wyjątkiem spraw zastrzeżonych do orzekania przez Wydział Dyscypliny PZBS
2. Do właściwości Wydziału Dyscypliny PZBS należy:
   1. w I instancji prowadzenie wszelkich spraw dotyczących osób i zawodów wymienionych w § 15 pkt.1 lit. b.
   2. w II instancji rozpatrywanie odwołań od orzeczeń organów dyscyplinarnych WZBS

§ 19

1. Prezes PZBS z własnej inicjatywy lub na wniosek:
   1. Wydziału Dyscypliny lub zarówno Wydziału Gier, Klasyfikacji i Etyki PZBS
   2. Zarządu WZBS
   3. Zarządu klubu sportowego
   4. ukaranego
   5. rzecznika dyscyplinarnego

   może zarządzić rozpoznanie każdej sprawy zakończonej prawomocnym orzeczeniem. Wniosek na niekorzyść ukaranego nie może być złożony, po upływie 6 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia.

2. Od każdego prawomocnego orzeczenia można odwołać się do Walnego Zjazdu Delegatów w terminie 30 dni od ostatecznego orzeczenia.

§ 20

1. Przy Zarządzie PZBS działa rzecznik dyscyplinarny, powołany uchwałą zarządu lub jego zastępca.
2. W WZBS może być powołany stały rzecznik dyscyplinarny lub też, w wyjątkowych przypadkach, do przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w konkretnej sprawie, z uwagi na jej skomplikowany charakter.
3. Rzecznik dyscyplinarny jest stroną w postępowaniu przed Wydziałem Dyscypliny i Wydziałem Gier i Dyscypliny WZBS o ile prowadził rozpatrywaną sprawę.
4. Rzecznik dyscyplinarny wdraża postępowanie dyscyplinarne na wniosek zarządu PZBS, Prezydium, Prezesa, Wydziału Dyscypliny, Wydziału Gier Klasyfikacji i Etyki, Wydziału Sędziowskiego, zaś w okręgach na zlecenie Zarządu WZBS.

§ 21

1. Do zadań rzecznika dyscyplinarnego należy:
   1. prowadzenie postępowania wyjaśniającego, w celu zebrania dowodów pozwalających na przedłożenie sprawy do rozstrzygnięcia właściwemu organowi,
   2. wnoszenie wniosków o ukaranie i pełnienie funkcji oskarżycielskich w postępowaniu przed właściwym organem.
2. Rzecznik dyscyplinarny działa na podstawie pełnomocnictwa wydanego przez Zarząd, który go powołał i w zakresie swoich kompetencji jest uprawniony do działania w imieniu tego Zarządu.

§ 22

1. W czasie prowadzenie postępowania wyjaśniającego rzecznik dyscyplinarny ma prawo:
   1. przesłuchiwać świadków i sporządzać protokoły z tej czynności,
   2. żądać i gromadzić dokumenty niezbędne do wyjaśnienia sprawy,
   3. przeprowadzać rozmowy z obwinionymi oraz pobierać od nich oświadczenia
2. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, rzecznik dyscyplinarny podejmuje decyzje co do sposobu załatwienia sprawy.

§ 23

Kończąc postępowanie wyjaśniające rzecznik dyscyplinarny:

1. sporządza wniosek o ukaranie i kieruje go do właściwego organu celem rozpoznania,
2. przedstawia wniosek właściwemu organowi o pozostawienie sprawy bez dalszego biegu,
3. występuje do właściwego Zarządu o zlecenie mu sporządzenia wniosku o ściganie, w przypadku stwierdzenia cech przestępstwa w czynie popełnionym przez obwinionego.

§ 24

1. Wniosek o rozpoznanie sprawy, zgłoszony przez rzecznika dyscyplinarnego, powinien zawierać:
   1. imię i nazwisko obwinionego,
   2. przynależność do organizacji i klubu sportowego,
   3. dokładne określenie zarzucanego czynu z podaniem czasu, miejsca i innych okoliczności, w jakich czyn został dokonany,
   4. uzasadnienie wniosku,
   5. wykaz osób, które powinny zostać wezwane na rozprawę.
2. Do wniosku o ukaranie rzecznik dyscyplinarny dołącza zebrane materiały dowodowe.
3. Postępowanie wyjaśniające winno być zakończone w terminie 1,5 miesiąca.

§ 25

Organy wymienione w § 15 i § 16 lit. a oraz b orzekają w składzie 3- osobowym, pod kierownictwem przewodniczącego (lub jego zastępcy) Wydziału Dyscypliny PZBS bądź Wydziału Gier i Dyscypliny WZBS.

§ 26

1. W zespole orzekającym nie może brać udziału osoba, jeżeli:
   1. sprawa dotyczy jej bezpośrednio
   2. była świadkiem czynu, będącego przedmiotem rozprawy
2. Niezależnie od przyczyn wymienionych w pkt 1, członek zespołu powinien być wyłączony na własne żądanie

§ 27

1. Przewodniczący zespołu:
   1. ustala dzień, godzinę i miejsce rozprawy
   2. zawiadamia obwinionego i jego obrońcę o terminie rozprawy
   3. zawiadamia świadków
   4. zawiadamia rzecznika dyscyplinarnego.
2. Strony powinny być zawiadomione na co najmniej 7 dni przed wyznaczonym terminem rozprawy.
3. O wyłączeniu członka zespołu decyduje jego przewodniczący, a gdy sprawa dotyczy osobiście przewodniczącego organ właściwy do rozpatrzenia sprawy.

§ 28

1. Rozprawą dyscyplinarną kieruje przewodniczący posiedzenia, który czuwa nad prawidłowym i sprawnym jej przebiegiem.
2. Członkowie zespołu, jak i strony zadają pytania obwinionemu i świadkom, po udzieleniu im głosu przez przewodniczącego.
3. Przewodniczący umożliwia stronom wypowiedzenie się co do każdej kwestii, związanej z przedmiotem rozprawy.

§ 29

1. Przeciwko obwinionemu, którego miejsce pobytu nie jest znane, przebywającemu za granicą, pozbawionemu wolności lub uchylającemu się od stawiennictwa, można przeprowadzić rozprawę w jego nieobecności.
2. Uznać, że obwiniony uchyla się od stawiennictwa można w przypadku, gdy potwierdził odbiór o terminie zawiadomienia, przekazanego przesyłką poleconą lub gdy osobiście przyjął do wiadomości zawiadomienie o terminie, przekazane przez osobę upoważnioną, a nie usprawiedliwił swojej nieobecności.

§ 30

1. Rozprawa dyscyplinarna rozpoczyna się od przedstawienia zarzutów obwinionemu.
2. Po przedstawieniu zarzutów, przewodniczący zapytuje obwinionego, czy przyznaje się do zarzucanego mu czynu i jakie wyjaśnienia chce złożyć.
3. Po wysłuchaniu wyjaśnień obwinionego, przesłuchuje się świadków oraz odczytuje istotne dla sprawy dokumenty.
4. O powołaniu świadków decyduje przewodniczący zespołu, jeżeli zgłoszeni zostali przed rozpoczęciem rozprawy, natomiast zespół orzekający o ile zgłoszono ich w trakcie rozprawy.

§ 31

1. Przewodniczący uprzedza świadków o obowiązku mówienia prawdy, pod rygorem odpowiedzialności dyscyplinarnej.
2. Każdego świadka przesłuchuje się pod nieobecność świadków, którzy jeszcze nie zeznawali.

§ 32

1. Jeżeli w toku postępowania dyscyplinarnego okaże się, że czyn rozpatrywany, o który obwiniony jest działacz lub zawodnik, nosi znamiona przestępstwa, przewodniczący posiedzenia zawiadamia właściwy zarząd o konieczności sporządzenia doniesienia karnego,
2. Przekazanie sprawy na drogę postępowania karnego nie wyklucza możliwości prowadzenia postępowania dyscyplinarnego, może ono jednak zostać zawieszone do zakończenia postępowania karnego.

§ 33

Stronom służy prawo wypowiadania się co do każdego przeprowadzonego dowodu oraz prawo zadawania pytań świadkom.

§ 34

1. Jeżeli przesłuchanie świadka na rozprawie dyscyplinarnej byłoby z różnych powodów utrudnione lub niemożliwe, przewodniczący zespołu orzekającego zarządza przesłuchanie w drodze pomocy przez Wydziału Gier i Dyscypliny WZBS, właściwy dla miejsca zamieszkania świadka, bądź przez rzecznika dyscyplinarnego lub poszczególnych członków zespołu.
2. Sporządzony z przesłuchania protokół, podpisany przez przesłuchującego i świadka, przesyła się niezwłocznie do organu prowadzącego sprawę.
3. W szczególnie uzasadnionych wypadkach, podyktowanych interesem Związku, właściwy wydział dyscyplinarny może zachować w tajemnicy dane dotyczące tożsamości świadka. W takim wypadku świadka przesłuchuje przewodniczący składu orzekającego bez obecności obwinionego i jego obrońcy. Z przesłuchania sporządza się protokół załączony do akt sprawy, bez danych dotyczących tożsamości świadka, które przechowuje się osobno. Obwiniony lub jego obrońca mogą zadawać świadkowi pytania w formie pisemnej tylko za pośrednictwem wydziału dyscyplinarnego.

§ 35

Po zamknięciu przewodu dyscyplinarnego, przewodniczący udziela głosu rzecznikowi dyscyplinarnemu, obwinionemu i jego obrońcy, w celu ustosunkowania się do przeprowadzonych dowodów, a następnie członkowie zespołu odbywają tajną naradę nad wydaniem orzeczenia. Orzeczenie zapada większością głosów.

§ 36

1. Po zakończeniu narady, przewodniczący ogłasza stronom sentencję orzeczenia, podając jednocześnie krótkie uzasadnienie oraz tryb i termin odwołania od orzeczenia.
2. Sentencja orzeczenia powinna zawierać:
   1. oznaczenie zespołu orzekającego, który je wydał, z podaniem imienia i nazwiska przewodniczącego, członków i rzecznika dyscyplinarnego,
   2. datę i miejsce wydania orzeczenia,
   3. imię i nazwisko obwinionego oraz jego przynależność do organizacji sportowej,
   4. określenie czynu zarzucanego obwinionemu,
   5. orzeczenie o winie i karze (z podaniem podstawy skazania) lub uniewinnieniu.

§ 37

1. Z przebiegu rozprawy sporządza się protokół, w którym zapisuje się datę rozprawy, imiona i nazwiska członków zespołu orzekającego, rzecznika dyscyplinarnego, obwinionego i jego obrońcy, przebieg jawnej części rozprawy, wnioski i oświadczenia stron oraz zapadłe decyzje.
2. Protokół sporządza sekretarz posiedzenia, lub w razie jego nieobecności osoba wyznaczona przez przewodniczącego.
3. Protokół podpisuje przewodniczący oraz osoba sporządzająca go.

§ 38

1. Od orzeczenia I instancji przysługuje stronom prawo odwołania się do II instancji.
2. W wypadku złożenia odwołania tylko przez ukaranego, organ rozpoznający odwołanie nie może wymierzyć kary surowszej od kary orzeczonej w I instancji.
3. W terminie 7 dni od ogłoszenia orzeczenia strona może złożyć wniosek o sporządzenia uzasadnienia i doręczenie go wraz z orzeczeniem. Doręczenie orzeczenia i uzasadnienia następuje tylko na wniosek.

§ 39

1. Odwołanie wnosi się do organu, który wydał zaskarżone orzeczenie w I instancji, w terminie 14 dni licząc od dnia następnego po dniu ogłoszenia orzeczenia, a gdy na wniosek strony nastąpiło doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem, po dniu doręczenia.
2. Organ I instancji; przesyła odwołanie wraz z aktami sprawy, do organu II instancji, z krótkim uzasadnieniem orzeczenia oraz ustosunkowaniem się do zgłoszonych w odwołaniu zarzutów.

§ 40

1. Odwołanie złożone po terminie przewidzianym w § 39 pkt. 1 pozostaje bez dalszego biegu, o czym powiadamia się wnoszącego odwołanie, pouczając jednocześnie o możliwości złożenia w ciągu 7 dni wniosku o przywrócenie uchybionego terminu, z podaniem przyczyn jego niedotrzymania.
2. Wniosek o przywrócenie terminu rozpoznaje organ, który wydał zaskarżone orzeczenie.
3. W przypadku uznania, że uchybienie nastąpiło z przyczyn od strony niezależnych lub też spowodowane zostało wypadkiem losowym, organ orzekający przywraca uchybiony termin i nadaje bieg sprawie.
4. Na wydaną decyzję o odmowie przywrócenia terminu, stronie służy prawo złożenia zażalenia do II instancji, w terminie 7 dni, licząc od następnego dnia po doręczeniu decyzji.
5. W zakresie sposobów liczenia terminów, doręczeń i przywracania terminu, stosuje się kodeks postępowania cywilnego, o ile nie jest sprzeczny z niniejszym regulaminem.

§ 41

1. Za działanie lub zaniechanie sprzeczne ze statutem PZBS i obowiązującymi przepisami oraz zarządzeniami albo za wszelkie inne działanie naruszające w sposób istotny interes Związku, jak również za nakłanianie do powyższego przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji.
2. W wypadku popełnienia przewinienia w związku z wyjazdem zagranicznym lub uczestnictwem w zawodach międzynarodowych przewiduje się karę nagany, grzywny lub dyskwalifikacji od 3 miesięcy.

§ 42

Za pomówienie lub obrazę Związku, względnie jego działacza przewiduje się karę nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 2 lat.

§ 43

Za bezzasadną odmowę uczestnictwa w zawodach w barwach klubu, reprezentacji (okręgu, kraju itd.) oraz za bezzasadną odmowę aktywnego i zdyscyplinowanego uczestnictwa w treningach i zajęciach szkoleniowych przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 1 roku.

Tej samej karze podlega zawodnik, który opuszcza zawody bez powiadomienia sędziego, co najmniej na 1 godzinę przed rozpoczęciem zawodów.

§ 44

Za zachowanie naruszające godność polskiego sportowca przewiduje się karę, grzywny lub dyskwalifikacji od 3 miesięcy.

§ 45

Za rozmyślne wprowadzenie w błąd w celu uzyskania nienależnej korzyści osobistej w związku z uczestnictwem w zawodach, bądź związane z inna działalnością sportową i organizacyjną przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 1 roku.

§ 46

1. Za używanie nielegalnych sposobów informowania partnera w czasie gry lub za namawianie do takich czynów przewiduje się karę grzywny lub dyskwalifikacji od 6 miesięcy.
2. Za niepowiadomienie o znanych przypadkach nielegalnego przekazywania informacji przewiduje się karę nagany, grzywny lub dyskwalifikacji.

§ 47

Za świadome stosowanie sekwencji licytacyjnych i sposobów wistowania, niezgodnych z karta konwencyjną albo udzielanymi wyjaśnieniami przewiduje się karę, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 3 lat.

§ 48

Za pomówienie gracza o przewinienia opisane w §§ 46 i 47 przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 3 lat.

§ 49

Za umyślne podanie fałszywej lub niepełnej odpowiedzi na pytanie o znaczenie odzywki partnera przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 1 roku.

§ 50

1. Za podjęcie działania w celu uzyskania informacji o rozkładzie kart lub rezultacie niegranego, dla jego wykorzystania przewiduje się karę, grzywny lub dyskwalifikacji od 3 miesięcy.
2. Za świadome udzielanie informacji określonej w pkt 1 przewiduje się karę, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 1 roku.

§ 51

1. Za rozmyślne działanie mające na celu uzyskanie umownego rezultatu przewiduje się karę grzywny lub dyskwalifikacji.
2. Za nieujawnienie takiego postępowania przewiduje się karę nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 1 roku.

§ 52

Za umyślne dokonanie fałszywego zapisu w protokole lub za rozmyślne wprowadzenie w błąd sędziego co do rzeczywistego rezultatu gry lub za współudział w takim postępowaniu przewiduje się karę grzywny lub dyskwalifikacji do 3 lat.

§ 53

Za uczynienie brydża sportowego przedmiotem hazardu przewiduje się karę grzywny lub dyskwalifikacji.

§ 54

Za nieprzestrzeganie sportowego trybu życia, a zwłaszcza nadużywanie alkoholu przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji.

§ 55

Za rażące nieszanowanie, zniszczenie lub utratę sprzętu i urządzeń sportowych przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 6 miesięcy.

§ 56

Za naruszenie norm etycznych oraz zasad uczciwej i czystej gry sportowej przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji.

§ 57

1. Za niesportowe zachowanie się:
   1. w odniesieniu do zawodnika lub osoby postronnej przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 3 miesięcy,
   2. w odniesieniu do działacza, w związku z pełnioną przez niego funkcją przewiduje się karę nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 6 miesięcy.
2. Za niesportowe zachowanie się z użyciem słów albo gestów wulgarnych:
   1. w odniesieniu do zawodnika lub osoby postronnej przewiduje się karę nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 6 miesięcy,
   2. w odniesieniu do działacza, w związku z pełnioną przez niego funkcją przewiduje się karę, grzywny lub dyskwalifikacji do 1 roku.
3. Za przewinienia określone w pkt 2 w trakcie zawodów sędzia może wymierzyć karę pieniężną w wysokości 2-krotnego wpisowego w turnieju, a w meczu do 5-krotnej podstawowej składki członkowskiej. Odwołanie od decyzji sędziego, można wnieść na piśmie w terminie 7 dni do właściwego wydziału dyscypliny według zasad określonych w § 15 regulaminu dyscyplinarnego.
4. Za przewinienia określone w pkt 2 w trakcie zawodów sędzia, pełnomocnik Związku wymieniony w regulaminie zawodów i członek Zarządu Głównego, może wykluczyć uczestnika z zawodów, zawiadamiając o tym w terminie 3 dni właściwego wydziału dyscypliny według zasad określonych w § 15 regulaminu dyscyplinarnego.

§ 58

Za czynne znieważenie zawodnika, działacza lub osoby postronnej przewiduje się karę, grzywny lub dyskwalifikacji od 3 miesięcy.

§ 59

1. Za uporczywe lub rażące zachowanie zakłócające przebieg zawodów albo naruszających dobre obyczaje albo nadużywanie alkoholu przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 2 lat.
2. Za przewinienia określone w pkt.1 w trakcie zawodów sędzia, pełnomocnik Związku wymieniony w regulaminie zawodów i członek Zarządu Głównego, może wykluczyć uczestnika z zawodów, zawiadamiając o tym w terminie 3 dni właściwego wydziału dyscypliny według zasad określonych w § 15 regulaminu dyscyplinarnego.

§ 60

1. Za świadome branie udziału w meczu mistrzowskim, bez właściwych uprawnień formalnych lub za podpisanie zgłoszenia do więcej niż jednej sekcji przewiduje się karę grzywny lub dyskwalifikacji do 1 roku.
2. Za udział w zawodach pod cudzym nazwiskiem przewiduje się karę grzywny lub dyskwalifikacji do 3 lat.

§ 61

1. Za dopuszczenie do gry w meczu mistrzowskim, bez właściwych uprawnień formalnych, przez kapitana drużyny lub kierownika sekcji przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 2 lat.
2. Za zgłoszenie do zawodów przez kapitana drużyny lub kierownika sekcji zawodnika pod cudzym nazwiskiem przewiduje się karę grzywny lub dyskwalifikacji od 3 miesięcy.

§ 62

1. Za udział w zawodach lub wykonywania obowiązków sędziowskich w okresie dyskwalifikacji lub bez licencji sędziego przewiduje się karę grzywny lub dyskwalifikacji do 2 lat.
2. Za świadome dopuszczenie do udziału w zawodach osoby zdyskwalifikowanej lub takiej, w stosunku do której władze Związku wydały zakaz udziału w imprezach pod jego patronatem przewiduje się karę grzywny lub dyskwalifikacji do 3 lat.

§ 63

Za organizowanie imprez zakazanych przez Związek lub też za świadome uczestnictwo w nich przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji.

§ 64

Za wykorzystywanie pełnionych funkcji w organach Związku, w celu uzyskania korzyści osobistej przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji.

§ 65

1. Za dopuszczenie się przez działacza, sędziego lub szkoleniowca rażącego niedbalstwa przy wykonywaniu swoich obowiązków przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji.
2. Za zachowanie nie licujące z powagą wykonywanej funkcji działacza, sędziego lub szkoleniowca przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 2 lat.
3. Za nieodprowadzenie w terminie należnych opłat z zawodów lub opóźnienie w składaniu sprawozdań lub wyników zawodów działacz, sędzia lub szkoleniowiec odpowiedzialny za zawody podlega karze upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji do 1 roku.

§ 66

1. Za odmowę stawienia się przed organem dyscyplinarnym lub za nieusprawiedliwione niestawiennictwo przewiduje się karę grzywny lub dyskwalifikacji do 6 miesięcy. Kolejne nieusprawiedliwione niestawiennictwo powoduje przedłużenie kary o dotychczas wymierzoną.
2. Za nieuregulowanie prawomocnie oznaczonej kary grzywny lub niewywiązanie się z zobowiązania o którym mowa w § 7 lit. h przewiduje się karę grzywny lub dyskwalifikacji do 1 roku.

§ 67

Za złożenie fałszywych zeznań lub oświadczeń przed organem Związku, zarówno w formie pisemnej jak i ustnej, za zacieranie dowodów winy innych osób, za celowe utrudnianie prowadzenia postępowania dyscyplinarnego przewiduje się karę upomnienia, nagany, grzywny lub dyskwalifikacji od 3 miesięcy do 3 lat.

§ 68

1. Niniejszą część regulaminu stosuje się tylko do spraw związanych z działalnością członków zwyczajnych Związku. Zasady I części regulaminu stosuje się o ile przepisy niniejszej części nie stanowią inaczej.
2. Organem właściwym do rozpatrywania spraw w stosunku do sekcji i klubów są Wydziały Gier i Dyscypliny WZBS, z wyjątkiem spraw związanych z prowadzeniem rozgrywek centralnych, które rozpatrywane są przez Wydział Gier PZBS.
3. Organem właściwym do rozpatrywania spraw Wojewódzkich Związków Brydża Sportowego jest Zarząd PZBS.

§ 69

1. Członkom zwyczajnym Związku można wymierzać następujące kary:
   1. upomnienie,
   2. grzywnę w wysokości od połowy aktualnego najniższego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej, ustalonego przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, do wysokości dziesięciokrotnej tego wynagrodzenia.
   3. W orzeczeniu grzywnę określa się kwotowo.
   4. zawieszenie na czas do 1 roku,
   5. wykluczenie.
2. Decyzję w sprawie zawieszenia lub wykluczenia członka podejmuje Zarząd PZBS.
3. Niezależnie od wymierzonej kary, określonej w pkt 1, organ orzekający może:
   1. pozbawić prawa organizowania zawodów, bądź odebrać ukaranemu członkowi prawo do korzystania z uprawnień gospodarza rozgrywek, nie zwalniając go jednocześnie z obowiązków na okres do 1 roku,
   2. nakazać ukaranemu członkowi terminowe zapłacenie kosztów poniesionych z jego winy przez innego członka, organ Związku lub osobę fizyczną,
   3. pozbawić członka prawa udziału w rozgrywkach mistrzowskich, pucharowych itp. na czas dłuższy niż 2 lata,
   4. obniżyć klasę poszczególnych jego drużyn w rozgrywkach mistrzowskich.

§ 70

1. Orzeczona grzywna, jak również kwota pieniężna ustalona jako zwrot kosztów, powinna być wpłacona w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o decyzji.
2. Właściwy Zarząd może, w uzasadnionych przypadkach, przedłużyć termin wpłaty całości lub części grzywny, jednak na czas nie dłuższy niż 6 miesięcy.

§ 71

Niewywiązywanie się przez członka z nałożonych obowiązków, określonych w § 69 pkt 1 lit. b i pkt 3 lit. b, we właściwym terminie, powoduje automatyczne zawieszenie jego działalności do czasu wywiązania się z zobowiązań.

§ 72

1. W przypadku zawieszenia działalności członka, jego drużyny tracą prawo uczestnictwa w rozgrywkach mistrzowskich, a przewidziane terminarzem spotkania weryfikowane są w tym czasie jako zwycięstwo bez walki (w.o.) dla przeciwnika.
2. Organ orzekający może podjąć decyzję o udziale w rozgrywkach drużyny zawieszonego członka.
3. W czasie zawieszenia, członek traci prawo organizowania jakichkolwiek zawodów.
4. Organ orzekający może ograniczyć prawo zawodników, zawieszonego członka, do udziału w innych imprezach.

§ 73

1. W przypadku wykluczenia członka, wszyscy jego zawodnicy tracą uprawnienia wynikające z przynależności do Związku. Mogą oni wstąpić do innej sekcji, bez zastosowania przepisów o zmianie barw klubowych.
2. Drużyny wykluczonego członka, biorące udział w rozgrywkach, zostają z tych rozgrywek wyeliminowane.
3. W uzasadnionych przypadkach, właściwy Zarząd może wyrazić zgodę na dalszy udział drużyny lub jej zawodników w rozgrywkach mistrzowskich - w innym układzie organizacyjnym.
4. Właściwy Zarząd może dopuścić do udziału w rozgrywkach mistrzowskich, w miejsce drużyny skreślonej, inną drużynę.

§ 74

Za działalność członka zwyczajnego, rażąco sprzeczną ze Statutem PZBS lub obowiązującymi powszechnie przepisami, bądź też w przypadku działalności na szkodę Związku przewiduje się karę zawieszenia lub wykluczenia.

§ 75

1. Za niepodporządkowanie się członka zwyczajnego decyzjom organów Związku lub za niewykonywanie ciążących na nim obowiązków nałożonych przez regulaminy, zarządzenia i instrukcje przewiduje się karę upomnienia, grzywny lub zawieszenia.
2. Za fałszowanie danych statystycznych, nieodprowadzenie w terminie należnych zobowiązań finansowych (w tym składek członkowskich lub opóźnienie w składaniu sprawozdań przewiduje się karę grzywny lub zawieszenia albo obie kary łącznie.

§ 76

Za przeprowadzenie otwartych zawodów sportowych bez zgody lub wbrew decyzji właściwych organów Związku lub dopuszczenie do sędziowania osoby bez licencji sędziego przewiduje się karę grzywny lub zawieszenia albo obie kary łącznie.

§ 77

Za przewinienie formalne z organizacji meczu mistrzowskiego, które jednak w konsekwencji nie spowodowały unieważnienia tego meczu, albo za przewinienia formalne w organizacji turnieju przewiduje się karę upomnienia lub grzywny.

§ 78

Za zawiniony przez organizatora brak obsady sędziowskiej na spotkaniu mistrzowskim przewiduje się karę upomnienia lub grzywny.

§ 79

Za zawiniony przez organizatora brak druków w meczu mistrzowskim lub turnieju przewiduje się karę upomnienia lub grzywny.

§ 80

Za zaniedbania w terminowym dostarczeniu koniecznego sprzętu na zawody przewiduje się karę upomnienia lub grzywny.

§ 81

Za zawinione przez organizatora nie dojście do skutku zaplanowanych zawodów przewiduje się karę grzywny lub zawieszenia albo obie kary łącznie.

§ 82

Za rażące zaniedbanie w przeprowadzeniu zawodów, którego skutkiem było przerwanie imprezy przewiduje się karę grzywny lub zawieszenia albo obie kary łącznie.

§ 83

Za nieusprawiedliwione niestawiennictwo drużyny na wyznaczone spotkanie mistrzowskie lub za przekroczenia, których skutkiem było nierozegranie spotkania, bądź orzeczenie zwycięstwa bez walki (w.o. np. udział nieuprawnionego zawodnika) przewiduje się karę grzywny.

§ 84

Za niedopełnienie obowiązku terminowego rozliczenia imprez, tak pod względem organizacyjno-sportowym jak i finansowym przewiduje się karę upomnienia lub grzywny.

§ 85

O ile wykroczenia, określone w § § 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83 i 84 dotyczą zawodów szczebla centralnego, organ orzekający może orzec karę grzywny podwyższoną o połowę.

§ 86

Za nieuregulowanie w terminie należnych opłat przez członka zwyczajnego przewiduje się karę upomnienia lub grzywny.

§ 87

Tracą moc dotychczas obowiązujące regulaminy i przepisy dyscyplinarne.

§ 88

Interpretacja przepisów niniejszego regulaminu należy do zarządu PZBS.

§ 89

Niniejszy zmieniony i uzupełniony regulamin wchodzi w życie z dniem uchwalenia.